Hoe zou je je praktijk willen omschrijven en welk thema komt terug in je werk?

Ik vind het nog niet makkelijk om mijn praktijk te beschrijven. Dat komt onder andere omdat ik met veel verschillende disciplines werk, maar ook omdat ik veel met het lichamelijke en onderbewuste bezig ben. Alles draait om het creëren van een ervaring voor de ander. Daarvoor ligt op dit moment mijn focus op de performance art omdat het zich compleet in het ‘nu’ afspeelt en tussen mij en het publiek. De beleving die iemand ervaart is wat er overblijft. Soms maak ik daarvoor ook video’s en soundscapes. Hoe ik mijn werk maak is ook waar mijn werk over gaat: het verbinden van lichaam en geest en wat daarbij komt kijken. Een thema heb ik niet echt, maar om dat toch te benoemen dan is het vertraging en verstilling door te luisteren naar mijn lichaam. Een continu proces waarin ik allerlei dingen over mezelf tegenkom die ik serieus moet nemen.

Hoe zou je je praktijk willen omschrijven en welk thema komt terug in je werk?
Hoe zou je je praktijk willen omschrijven en welk thema komt terug in je werk?

Was er een speciaal moment of een bijzondere reden dat je inspireerde om kunstenaar te worden?

Er was niet een specifiek moment, mijn pad liep ook eerst anders. Ik was een professioneel gamedesigner en had zeker behoefte aan meer artistieke duiding, maar daar deed ik niets mee. Dat had ik onderdrukt want ik had een goede en creatieve baan. Toen ik door een burn-out teruggeworpen werd op mezelf begon ik na te denken over wat ik echt wilde.

Toen pas koos ik voor de kunst en daar ben ik heel blij mee. Inmiddels zijn mijn voorbeelden in de kunst wel veranderd. Eerst was dat de schilderkunst zoals de impressionisten, Gustav Klimt, Alphonse Mucha en theatermakers die werelden creëerden. Dat laatste is wel gebleven. Nu haal ik binnen de kunst vooral mijn inspiratie uit – om maar enkele namen te noemen – David Lynch met zijn schilderijen en Laure Prouvost. Hoe zij spreekt over de kunst, over haar werk met de keuzes die ze maakt en haar manier van leven, daar voel ik me erg aan verwant.

Wat zijn je verwachtingen bij Inversie en waarom is het een goed moment voor jou om dit te doen?

Waar ik momenteel mee bezig ben is om me meer te verdiepen in het werken van binnenuit naar buiten toe. Geen concept als startpunt, maar door vanuit lichamelijk onderzoek een project vorm te geven. Dat doe ik door me heel erg bewust te zijn van wat er op het moment zelf afspeelt met ruimte, lichaam en materiaal. Het begint vrij intuïtief, maar wordt steeds concreter naarmate ik door krijg waar ik mee bezig ben wat uiteindelijk naar het concept leidt.
Ik denk dat dit veel meer voorkomt in de performance art omdat het over het hier en nu gaat. Terugkomend op de vraag thema, mijn werk gaat over het hier en nu samen met de verbinding tussen lichaam en geest. Omdat ik eerst vooral in mijn hoofd leefde was dit niet makkelijk om te doen. Ik probeerde dit in mijn uppie, maar na de master kreeg ik behoefte aan bondgenoten zoals bijvoorbeeld mijn mentor dat nu is. Tegelijkertijd wil ik ook meer mijn eigen houding en woorden vinden om over mijn praktijk te spreken. Een van mijn doelen bij Inversie is om als een geoliede machine verder te gaan met projecten die vanuit mijn praktijk ontstaan en niet omdat ze van tevoren bedacht zijn.

7932

Wat is er in het kunstenaarsvak van belang waar je een hekel aan hebt en het liefst zou uitbesteden aan een assistent?

Als ik een assistent zou inhuren zou dat zijn voor de BTW en subsidieaanvragen. Ik heb niet echt ergens een hekel aan, maar dat soort dingen doe ik liever niet. Waar ik wel een hekel aan heb is dat je in de kunstwereld onderbetaald wordt. Ik heb vooral veel moeite met het beginnen aan een project en dan bedoel ik het kunnen spelen en ontdekken zonder verwachtingen. Een soort angst voor het witte canvas. Het is als perfectionist altijd moeilijk om los te laten; het kost juist energie om daarvan af te wijken. Zo ben ik geconditioneerd. Mijn hoofd neemt het over, het is te sterk ontwikkeld terwijl ik langzamerhand ontdek dat mijn aard anders is.

Waar kunnen we je aantreffen als je nergens rekening mee hoeft te houden?

In de natuur hikend en wildkamperend, of bij mijn oma die in een dorpje in Frankrijk woont. Gewoon daar zijn buiten het stadse en het leven in mijn eigen tempo leven. Pruimenjam maken en dat soort dingen.

Behalve Inversie doe je ook andere dingen. Waar was je deze zomer te zien?

In de zomer heb ik tijdens de Parade in Den Bosch een performance uitgevoerd die een variatie is op degene waar ik mee ben begonnen tijdens de Inversie werkperiode in de StadsGalerij te Breda. En nog steeds is deze niet klaar. Er ligt een goed begin, een bouwsteen om mee verder te gaan. Ik ben ook uitgenodigd bij het Bredase But film festival voor een performance en ik gaf een poëzie optreden in Eindhoven. Verder ben ik betrokken bij het Kontmagazine, al geven we nu geen magazine uit, we zijn wel bezig om activiteiten te organiseren.

Waar ben je op dit moment mee bezig?

Ik ben een performance aan het voorbereiden voor Neck of the Woods te Rotterdam. Dit is het vervolg op de performance bij de Parade en heeft als titel Membraan. En ook daarna is Membraan nog lang niet klaar, het is een doorlopend project. De komende tijd hebben we in Eindhoven de werkperiode in De Fabriek en is het voor mij een goed moment voor introspectie door te reflecteren en te schrijven op de performancekunst in relatie tot mijn praktijk. Ik denk dat ik ook verder zal gaan met het bewegingsonderzoek voor Membraan. Ik wil vooral meer rust in de performance, maar of ik dat voor elkaar ga krijgen in De Fabriek hangt ook af hoe alles met elkaar gaat werken in de ruimte en de groep.

Waar ben je op dit moment mee bezig?
Waar ben je op dit moment mee bezig?

Wat zijn je plannen voor de toekomst?

Voor de korte termijn wil ik doorgaan zoals ik nu met Inversie bezig ben; de geoliede machine in gang zetten van de poëzie en de beweging. Zicht krijgen uit welke bron het allemaal komt om zo de veelzijdigheid van mijn praktijk te begrijpen. Volgend jaar bijvoorbeeld ga ik een traject in met UC Masters gericht op Spoken Word. Voor de lange termijn wil ik doorgaan waar ik mee bezig ben door deel te nemen aan performancefestivals, het versterken van mijn CV en portfolio en daarvoor een investering aanvragen bij het Mondriaanfonds.

Mentor Pauline Roelants over Berendine

Berendine en ik kenden elkaar eigenlijk alleen van naam. Wisten van elkaars bestaan, maar het was nog niet van een ontmoeting gekomen. Vanaf de start van het Inversietraject zijn we samen onderweg om de fysieke performance art te onderzoeken en mogelijk onderdeel te maken van de kunst van Berendine. Dat is een spannend traject. Het lichaam als instrument, de performance art als medium om af te pellen en te ontrafelen op zoek naar waarachtigheid als kracht en kwetsbaarheid tegelijkertijd. Berendine gaat zonder terughoudendheid op zoek; we hebben het over de head-heart-body connection; hoe uit het hoofd in het lichaam te komen en te blijven. En, daarna, wat kan deze performance attitude opleveren in het bredere spectrum van werk als spoken word, installatie en video? We zijn graag nog even onderweg…

Tekst: Esther van Rosmalen
Beeld: Marcel de Buck

Meer over Berendine Venemans

Meer over Inversie