Interview met Niels Hoebers in VICE

Dit artikel verscheen op 1 augustus 2016 op VICE, en werd geschreven door Laurens Kraaijenbrink.

Binnenkort start de VPRO met de serie ENG, een nieuwe griezelserie over de “griezelige en bloedstollende avonturen van kinderen die hun angst overwinnen.” Deze week mochten we alvast een blik werpen op het introfilmpje van de serie, die is gemaakt door de Nederlandse animator Niels Hoebers in samenwerking met Pupkin en regisseur Michiel ten Horn (bekend van onder andere de Nederlandse film Aanmodderfakker). Hoebers heeft er zijn specialisatie van gemaakt en geldt als een van de beste stop-motion-animators van ons land. De leader schept een perfecte retro-griezelsfeer die doet denken aan oude griezelseries zoals Are You Afraid Of The Dark en Goosebumps.

Je zou het misschien niet meteen zeggen, maar dit filmpje is dus volledig stop-motion. In een tijd waarin computers alsmaar krachtiger worden en computeranimatie de voor de hand liggende keuze lijkt, is stop-motion een opvallend – en belachelijk arbeidsintensief – alternatief. Met de hand allerlei karakters en decors voor een camera frame voor frame bewegen, is dat niet wat uit de tijd?

Niels Hoebers twijfelt even als ik hem die vraag stel. “Tja, het is natuurlijk deels wel een soort ambacht, maar ik denk dat stop-motion juist wel erg met de tijd meegaat. Er is steeds meer ruimte voor digitale technieken zoals geautomatiseerde licht- en camerabewegingen. Maar tegelijk merk ik telkens dat het wel wat toevoegt, dat menselijke element. Je ziet de liefde en het handwerk dat je erin stopt toch terug in het eindresultaat.”

Die liefde en aandacht zie je inderdaad terug, zeker als je de making-of erbij ziet. Het is duidelijk dat hier uren en uren aan handwerk en gepriegel in zitten. “Het eeuwige handwerk, dat is wel beetje de vloek en de zegen van stop-motion. Als je bijvoorbeeld een keer per ongeluk tegen een statief aanschopt, moet je de hele scène opnieuw doen. Je moet een beetje vanuit een soort rust werken, want je bouwt alles langzaam vanuit het niets op.”

Tegelijkertijd is dat nou juist ook het leuke, vindt Niels. “Dat iets dat in je hoofd is begonnen langzaamaan steeds wezenlijker wordt en tot leven komt. Het geeft een gevoel van controle over de wereld die je creëert, zoals het gevoel dat je vroeger had wanneer je voor koning speelde en een heel land aan je voeten had liggen.”

“Ik vind het echt prachtig hoe perfect we dingen kunnen maken met computers, maar ik denk dat er altijd een tegenhanger zal blijven in dat ambachtelijke. Het is juist die imperfectie die het menselijk maakt. Omdat het zoveel tijd kost om alle sets en props te maken, bedenk je ook eerder creatieve trucjes. Voor deze video had ik bijvoorbeeld een grote wolvenkop nodig. In plaats van er eentje na te maken heb ik gewoon op Marktplaats voor twee tientjes een vossenschedel gekocht en die volgeplakt met foam en vacht. Die creatieve zoektocht naar oplossingen, dat vind ik prachtig. Ook al zie je die wolvenkop in het uiteindelijke filmpje maar een seconde.”

De serie ENG begon op zondag 11 september 2016 om 17:55 uur bij de VPRO op NPO Zapp.